Plug In #24

Een nieuwe serie tentoonstellingen, presentaties en projecten rond de museumcollectie. Delen van de verzameling zijn te zien in steeds wisselende opstellingen. Conservatoren, gasten en kunstenaars tonen nieuwe aankopen in combinatie met de bestaande collectie en proberen nieuwe visies en presentatiewijzen uit. 'Repetition', 2005 van Artur Zmijewski (geboren 1966 in Warschau) werd vorig jaar door het Van Abbemuseum aangekocht en nu voor het eerst in het museum getoond. Het werk bestaat uit een video en een architecturale setting en is in 2005 speciaal gemaakt voor de Biennale van Venetie. De video was te zien in het Poolse paviljoen in Venetië, de installatie stond op dat zelfde moment opgesteld in de Kunsthalle in Basel. Beide werken zijn door het museum aangekocht. 'Repetition' is een herhaling van het beroemde Stanford Prison Experiment uit 1971 van de wetenschapper Philip Zimbardo. In dat experiment speelden proefpersonen de rol van gevangene of bewaker en verbleven samen in een ruimte die dienst deed als gevangenis. De proefpersonen identificeerden zich volledig met hun rol en veranderden al snel in respectievelijk slachtoffers en folteraars. Met dit experiment wilde de sociale wetenschap aantonen dat het gedrag van mensen, ongeacht hun achtergrond of sociale opvattingen, in bepaald omstandigheden volledig bepaald wordt door hun omgeving. Zmijewski herhaalde dit experiment in 2005 onder gewijzigde omstandigheden: deze keer vindt het experiment plaats in een culturele context i.p.v. een wetenschappelijke, en in een Oosteuropees i.p.v. een Angelsaksisch land. Wat er gebeurde is te zien in de 75 minuten durende video. De ontknoping is verrassend. Het werk krijgt een extra lading door de actuele discussies rond gevangenissen in Irak en b.v. Guantanamo Bay in Cuba. Naast 'Repetition' zijn vier andere videowerken van Zmijewski te zien. Alle foto's: Peter Cox