Picasso in Palestine

Op 24 juni 2011 opende een bijzondere tentoonstelling in de International Academy of Art Palestine (IAAP). Voor de allereerste keer was een origineel schilderij van Pablo Picasso te zien in Ramallah, als onderdeel van een artistiek project van Khaled Hourani van IAAP. Het werk Buste de Femme (1943) is een van de meest iconische werken uit de collectie van het Van Abbemuseum in Eindhoven en is in de afgelopen 50 jaar in de hele wereld tentoongesteld. Naar aanleiding van een bruikleenverzoek door IAAP aan het museum in juli 2009 en na uitgebreid onderzoek, ging het werk in juni 2011 op reis naar Ramallah. Daar werd het van 24 juni tot 20 juli tentoongesteld in een speciaal geconstrueerde ruimte in de IAAP.

Pablo Picasso, Buste de femme

Het portret Buste de Femme (1943) van Pablo Picasso werd uitgekozen door studenten van de Academie. Het werk is een van de meest uitgesproken voorbeelden van de expressionistische periode van Picasso. Een periode waarin hij zich uitsprak in reactie op de Spaanse Burgeroorlog. Misschien dat we via zijn werk in staat zijn om te praten en na te denken over dergelijke omstandigheden in relatie tot culturele rechten en strijd in andere plaatsen en tijden.

Documantaire en publicatie

Een van de belangrijkste elementen van het project was het verzamelen en documenteren van alle ervaringen in het proces van voorbereiding, verzekering, transport en het tentoonstellen van het schilderij in Ramallah. In oktober 2011 zal publiceerde A Prior Magazine een speciale uitgave waarin internationale kunstenaars, schrijvers en conservatoren zich beraadden over het project. Het magazine verscheen in het Engels en Arabisch.Internationaal befaamd regisseur Rashid Masharawi maakte een achter-de-schermen documentaire van het gehele proces van voorbereiding, vervoer en het tentoonstellen van het werk.

Van Abbemuseum en IAAP

Het begon als een normale bruikleenaanvraag van een academie aan een museum, maar de onderhandelingen die nodig waren om het kunstproject Picasso in Palestina te realiseren, bleken een ingewikkeld proces. Een ogenschijnlijk eenvoudig verzoek heeft er toe geleid dat de juridische, artistieke en officiële procedures voor internationale kunsttransporten opnieuw bekeken moesten worden. Picasso in Palestina stelde niet alleen academische vragen over de relatie tussen kunst, politiek en geografie, maar bracht deze ook tot leven in de daadwerkelijke reis.

Charles Esche, directeur van het Van Abbemuseum, zei: "Picasso in Palestina is onderdeel van een bredere ontwikkeling waarin een typisch moderne kunstcollectie in het reine probeert te komen met de sociale en culturele veranderingen die om ons heen plaatsvinden. Een van de meest relevante vragen is hoe een Europees museum een rol van betekenis speelt om onze wereldwijde toestand met al zijn interne tegenstellingen te helpen begrijpen. Ik denk dat we hiermee ook de mogelijkheden van de collectie uitbreiden. Onze Picasso zal veranderen door zijn reis naar Ramallah, hij krijgt een extra betekenis en het verhaal blijft vanaf dat moment onderdeel van de geschiedenis van het schilderij. Het voelt alsof we met een dergelijk project nieuwe geschiedenissen creëren en tegelijkertijd de oude behouden."

Khaled Hourani, artistiek directeur IAAP: ”Picasso in Palestina is een kunstproject dat de mechanismen, procedures, obstakels en vereisten bevraagt om een schilderij van dit soort naar Palestina te krijgen. Het werpt een licht op de hedendaagse realiteit van Palestina en geeft het kunstproject de kracht van het onmogelijke. Picasso in Palestina gaat over instellingen op verschillende locaties, de waarde en de financiering van kunst en over menselijke relaties en de media. Het avontuur begint wanneer het kunstwerk vertrekt naar Palestina, maar eindigt niet noodzakelijkerwijs wanneer het weer veilig thuiskomt.”

Sponsoren

Picasso in Palestine werd mogelijk gemaakt door bijdragen van Stichting DOEN en de Mondriaan Stichting. Nina Tellegen, CEO van de Stichting DOEN ondersteunde het project van harte: “Picasso in Palestina belicht zowel nieuwe manieren om kunst te exposeren, als de nieuwe rol van musea en de betekenis van kunst in verschillende contexten. Daarnaast, en nog belangrijker, toont het aan dat een dergelijke tentoonstelling realiseerbaar is, zelfs in een complexe situatie zoals in Palestina. Dat is waar de Stichting DOEN voor staat."De Mondriaan Stichting vond dat het Van Abbemuseum het functioneren van het museum in de hedendaagse samenleving op consequente wijze bevraagt: “Nog niet eerder werden de vragen naar de (on)mogelijkheden van bruiklenen van topstukken naar risicogebieden gesteld, laat staan dat het experiment feitelijk werd aangegaan. Het Van Abbemuseum durft dit aan en is bereid daaraan via een goed gekozen mediapartnerschap context en verdieping te geven en er ook publiekelijk verantwoording over af te leggen.”

Artikel Charles Esche

Lees hier het artikel dat directeur Charles Esche schreef over Picasso in Palestine.