K 163
Beschrijving
'Komposition no. 163' is een blauwgrijs schilderij waarop vier strepen zijn geschilderd: drie witte en een zwarte. Een relatief brede witte streep loopt vanaf de bovenrand iets schuin naar links naar beneden; een veel dunnere en langere witte loopt net niet evenwijdig aan de brede lijn; de derde witte begint middenin het beeldvlak, loopt iets schuin naar rechtsbeneden en kruist de dunne witte lijn, waardoor het lijkt alsof hij eraan hangt. De witte lijnen roepen het idee op van een zwevende constructie. Het zwarte horizontale streepje biedt een tegenwicht: wat betreft richting, kleur en lengte contrasteert het sterk met de witte strepen. De blauwgrijze kleur van de ondergrond draagt bij aan het gevoel van lichtheid en ijlheid dat al door het lijnenspel teweeggebracht wordt.
Vordemberge-Gildewart construeert zijn schilderijen met een enorme precisie en concentratie. Hij probeert met zo min mogelijk middelen een optimale spanning te bewerkstelligen. Zijn ideeën over kunst komen overeen met die van collegakunstenaars die in het begin van de twintigste eeuw abstract werk maken met een sterk constructieve inslag, zoals Van Doesburg, Lissitzky, Moholy-Nagy en Mondriaan. Zijn vriend en collegakunstenaar Hans Arp gebruikt voor Vordemberges werk de term 'Oasen van reinheid in de chaos van onze tijd'. In Vordemberge-Gildewarts visie moet een kunstwerk geen uiting van bravoure of virtuositeit zijn, maar een zorgvuldig geconstrueerd beeld waarin een subtiele spanning ontstaat tussen de elementen waaruit het is opgebouwd.
Vordemberge-Gildewart spreekt liever niet van abstracte kunst met betrekking tot zijn eigen werk, want dit betekent letterlijk dat de geschilderde vormen afgeleid (geabstraheerd) zouden zijn van vormen in de werkelijkheid. Van Doesburg gebruikt sinds 1930 de term concreet in plaats van abstract, om aan te geven dat het om kunst gaat die opgebouwd is uit concrete, niet verwijzende vormen. Vordemberge vindt deze term echter niet geschikt voor kunst waarin het niet meer om vormen gaat, maar om "de vormgeving van de zuivere, elementaire verhoudingen, opgeroepen en bepaald uitsluitend door relatie en spanning der kleuren: de absolute kleurconstructie." Deze absolute kunst staat los van elke verwijzing naar de werkelijkheid, los van de tastbare vorm, maar geeft het "ritme van een hogere werkelijkheid" weer.