Tickets
Dinsdag t/m zondag
11:00 - 17:00 uur
Contrast

Lehrender Christ

0019-01.jpg
0019.JPG

1931

Ernst Barlach

Momenteel niet op zaal
Verworven in 1953
Inventaris nummer 19

De collectie van het Van Abbemuseum bestaat uit meer dan 3400 kunstwerken, die met enige regelmaat voorzien zullen worden van een begeleidende tekst.

Wil je specifieke informatie over dit kunstwerk of de kunstenaar, dan staat de bibliotheek van het Van Abbemuseum tot je beschikking. Daarnaast kun je contact opnemen met de bibliotheek.

Beschrijving

Dit bronzen beeld van Ernst Barlach geeft een enigszins gestileerde Christusfiguur weer. Het beeld heeft een sterk gesloten vorm; alleen de handen steken iets uit. De kleding vertoont enkele plooien. Deze maken de gestalte eronder echter nauwelijks voelbaar. Christus is in zittende houding afgebeeld, maar waar hij op zit, is niet waarneembaar. Zetel en kleding vormen één geheel. Het haar en de baard zijn in enkele grove lokken weergegeven. De ogen zijn open, maar laten geen iris en pupil zien. De handpalmen zijn naar boven gekeerd. Het beeld vertoont, met name in het onderste deel van de kleding, groeven en krassen die in het model gezeten moeten hebben, waarnaar het brons is gegoten.

Barlachs werk is expressionistisch. Rond 1910 krijgen zijn beelden een sterke emotionele lading. Deze wordt grotendeels veroorzaakt door het onderwerp: de angsten en het lijden van de minderbedeelde mens, zoals boeren, arbeiders of bedelaars, in het Duitsland voor en tijdens de Eerste Wereldoorlog. Daarnaast kiest Barlach religieuze motieven. Via beide thema's brengt hij een verlangen naar verlossing tot uitdrukking. De manier waarop hij zijn personen weergeeft, onderstreept het emotionele karakter van het werk. Kleding verhult de figuren vrijwel geheel. Het accent ligt daardoor meer op de emotie van die figuren dan op hun lichamelijkheid. De verhullende kleding maakt Barlachs beelden tevens compact. Vanaf de jaren twintig neemt het aantal werken gebaseerd op middeleeuwse, met name christelijke motieven toe.

In 1907 begint Barlach met het maken van houtsculpturen. Sindsdien blijft hout zijn favoriete materiaal. Hij maakt vaak modellen in gips of klei als plastische schetsen voor houten beelden. Van deze modellen zijn later bronsafgietsels gemaakt. Dat Barlach echter niet in brons 'dacht', is dikwijls aan zijn beelden af te lezen, zo ook aan 'Lehrender Christ'. De manier waarop hij het haar en de baard weergeeft, vertoont overeenkomst met het gutsen in hout. Bij de bewerking van het oppervlak, gaat hij meer uit van de mogelijkheden die het materiaal van het model biedt, dan van het resultaat in brons.

Queer perspectief


Behalve de religieuze betekenis van de afbeelding van een heilige, zien we in de eerste plaats de representatie van een man in een jurk met een baard en lang haar. Het is grappig te zien dat wanneer een jurk en lang haar worden geassocieerd met een Bijbelse figuur, de nadruk niet op vrouwelijkheid maar op heiligheid komt te liggen. Tegenwoordig denken veel mensen nog steeds dat jurken en lang haar vrouwelijke attributen zijn en dus uitsluitend bij vrouwen horen. Als God deze mag dragen, waarom jij dan niet?

%>Tags: travestie, vloeibaarheid, genderqueer

Context