Tickets
Dinsdag t/m zondag
11:00 - 17:00 uur
Contrast

Marin et guitare

0218-02.jpg

1917-1918

Jacques Lipchitz

Momenteel niet op zaal
Verworven in 1958
Inventaris nummer 218

De collectie van het Van Abbemuseum bestaat uit meer dan 3400 kunstwerken, die met enige regelmaat voorzien zullen worden van een begeleidende tekst.

Wil je specifieke informatie over dit kunstwerk of de kunstenaar, dan staat de bibliotheek van het Van Abbemuseum tot je beschikking. Daarnaast kun je contact opnemen met de bibliotheek.

Beschrijving

In dit bronzen beeld van Jacques Lipchitz zijn diverse hoekige en halfronde volumes samengevoegd tot een geheel van verspringende, verschuivende en in elkaar grijpende vormen. De meeste onderdelen zijn niet direct te herkennen als vormen uit de werkelijkheid; enkele in het oog springende details echter wel. Een kleine ronde uitsparing bovenin de sculptuur is herkenbaar als oog; een uitstekende enigszins ovale vorm verwijst naar een oor. Het motief van schuine strepen dat op drie plaatsen schuin onder elkaar terugkeert, verwijst, zeker in samenhang met de titel, naar de snaren van een gitaar. Dit beeld is als vrijstaande sculptuur gemaakt, d.w.z. bedoeld om van alle kanten bekeken te worden. Het heeft echter duidelijk één hoofdaanzicht van waaruit het thema het meest herkenbaar is.

Door de herkenbare details in het beeld krijgen ook de overige vormen betekenis, al zijn ze niet exact te duiden. Soms vervullen ze een dubbele functie, zoals de sterk naar voren komende vorm die van ongeveer het midden van het beeld naar beneden loopt. Lipchitz zegt hierover: "De knie is opgetrokken alsof hij de ruimte in sprong. Tegelijkertijd correspondeert de vorm van de knie met de vorm van de guitaar. The knee is pulled up as though he was leaping in space. At the same time it reiterates the shape of the guitar body." De horizontale strepen, tamelijk bovenin het beeld, verwijzen volgens Lipchitz naar het gestreepte shirt van een matroos. Ze werken tegelijkertijd als zelfstandige elementen, die een tegenhanger vormen van de snaren.

De manier waarop dit beeld is opgebouwd, komt overeen met de principes van het kubisme. De vormen van een figuratief uitgangspunt worden geanalyseerd, verzelfstandigd en weer bijeengevoegd tot een nieuw geheel, waarbij het uitgangsmotief herkenbaar blijft. Hoewel de kubistische principes vooral vanuit de schilderkunst ontwikkeld zijn, hebben kunstenaars als Lipchitz en Zadkine ze ook in de beeldhouwkunst toegepast. Een eerdere versie van 'Marin et guitare' uit 1914 is veel realistischer dan de hier getoonde. Het motief van "die jonge Spaanse matroos, die vrolijk rond de meisjes danst terwijl hij gitaar speelt" weet Lipchitz hier echter levendig gestalte te geven door de ritmische aaneenvoeging van afwisselende vormen: hoekig naast rond, inspringend tegenover uitstekend. Het dynamische karakter van het beeld wordt nog versterkt door de diagonale lijnen die onder meer waarneembaar zijn in de snaren.,

Context