Rauchzeichnung

Beschrijving

'Rauchzeichnung' van de Duitse kunstenaar Otto Piene bestaat uit papier en roet. Het werk is gemaakt met behulp van een metalen plaat, voorzien van gaatjes in een patroon van concentrische cirkels. Piene laat de rook van een kaars of een petroleumlamp door de gaatjes neerslaan. Zo worden puntjes gevormd variërend van diep zwart tot lichtgrijs. Hier en daar ontstaan vlekken doordat de rook onder de plaat doordringt. Het patroon van gedeeltelijk overlappende cirkels of cirkelfragmenten geeft het beeld dynamiek: de cirkels lijken in beweging.

Otto Piene maakt aanvankelijk monochrome schilderijen met rasters van punten in licht reliëf. De punten ontstaan doordat Piene olieverf door een metalen plaat op het doek drukt. Het beeld dat we zien wordt voor een groot deel bepaald door het licht dat erop valt. Het materiaal dient slechts om de werking van het licht zichtbaar te maken. Zijn interesse in licht en lichtreflectie deelt Piene met de kunstenaars Heinz Mack en Günther Uecker. Samen vormen zij de groep Zero. Naast licht speelt beweging een belangrijke rol in hun werk. Eerst wordt er alleen beweging gesuggereerd zoals in 'Rauchzeichnung'; later ontstaan er objecten waarin sprake is van werkelijke beweging.

Zero ontstaat vanuit een samenwerking tussen Piene en Mack in 1957. Ze zetten zich af tegen de expressionistische kunstvormen zoals het abstract-expressionisme en tachisme, die in de jaren vijftig in de westerse kunstwereld de boventoon voeren. Daarin spelen emotie en persoonlijk handschrift een belangrijke rol. De kunstenaars van Zero nemen hier afstand van. Hun werk is veel onpersoonlijker en afstandelijker dan een schilderij waarin het schildersgebaar sterk aanwezig is. Licht, ruimte en energie zijn sleutelbegrippen voor de Zerokunstenaars. Ze vertegenwoordigen een nieuwe houding ten aanzien van de werkelijkheid. "Zero is de zone van stilte en van pure mogelijkheden voor een nieuw begin, als bij het aftellen wanneer raketten afgeschoten worden - Zero is de onmeetbare zone waar de oude toestand in een nieuwe over gaat", aldus Piene.,

Bevat deze pagina onnauwkeurige informatie of taal die verbeterd of gewijzigd moet worden? We horen graag van je.