Ruiten, stroken, cirkel en gezicht

Beschrijving

Deze ets van de Nederlandse kunstenaar Anton Heyboer is gemaakt met behulp van twee afzonderlijke zinkplaten, die, met een kleine tussenruimte, onder elkaar zijn afgedrukt. In de onderste afdruk zijn de vier elementen uit de titel terug te vinden. Elkaar kruisende lijnen vormen een ruitpatroon. Aan de linkerkant bevinden zich drie gekleurde stroken: zwart, wit en bruinrood. In het midden is een cirkel getrokken. De rechter bovenhoek bevat een vierkante vorm met afgeronde hoeken, waarin je, mede door de tekens die erin gekrast zijn, een gezicht zou kunnen zien. De bovenste afdruk sluit aan de rechterkant aan bij de onderste. Aan de linkerkant springt hij een stukje in. Diverse verticale lijnen uit de onderste plaat lopen door in de bovenste. Beide platen bevatten, naast de genoemde elementen, een aantal tekenachtige inscripties. De ets is gemaakt in zeer grof gepolijst zink. Er zijn talloze krasjes zichtbaar in de ondergrond.

Heyboer leidt een onconventioneel bestaan. Sinds het begin van de jaren zestig leeft hij met vier of vijf vrouwen en een grote hoeveelheid huisdieren onder primitieve omstandigheden op een stukje grond met een boerenschuur. Zijn warse houding ten aanzien van de in zijn ogen overgereglementeerde westerse maatschappij, is voor een deel te verklaren vanuit zijn voorgeschiedenis. Een gedeelte van zijn jeugd bracht hij door in Indonesië en op Curaçao. In de Tweede Wereldoorlog is hij opgepakt door de Duitsers en slecht behandeld tijdens zijn tewerkstelling in een kamp bij Berlijn.

Na de oorlog begint Heyboer te tekenen. In de jaren vijftig, na een verblijf in een psychiatrische inrichting, ontwikkelt hij een filosofisch systeem, dat een beeldende vertaling krijgt in zijn werk. Hij maakt diagramachtige werken waarin lijnen, cijfers, eenvoudige mens- en dierfiguren, geschreven tekst en kleurvlakken in wisselende combinaties voorkomen. Al deze elementen, en de manier waarop ze met elkaar in verband staan, hebben hun betekenis. De cirkel staat voor eenheid, harmonie en volledigheid. Dikwijls is hij in tweeën gedeeld en symboliseert zo de in menige filosofie en religie nagestreefde vereniging van tegendelen. Heyboer zoekt evenwicht in beeldende contrasten, maar ook evenwicht tussen hand en hoofd, intuïtie en verstand. De kunstenaars van Cobra zien een geestverwant in Heyboer en waarderen zijn eigenzinnige werk- en levenswijze.

Bevat deze pagina onnauwkeurige informatie of taal die verbeterd of gewijzigd moet worden? We horen graag van je.