Torquato Tasso
Beschrijving
De onderste helft van dit schilderij van de Duitse kunstenaar A.R. Penck wordt grotendeels in beslag genomen door het silhouet van een naakte vrouw, geschilderd met groene en blauwe verf. Op haar lichaam zijn met zwarte verf enkele eenvoudige tekens en een kop geschilderd. Vanaf haar voeten heeft Penck, eveneens met zwart, een soort keten van tekens weergegeven die zich uitstrekt van linksonder naar de rechter bovenhoek van het schilderij. Verder zijn er, verspreid over het doek, vegen gele en rode verf aangebracht. Rechtsonder is de tekst 'ROMA AETERNA ODER DIE ERLEUCHTUNG des TORQUATO TASSO' te lezen, en de signatuur RALF.
A.R. Penck ontwikkelt vanaf 1961 een tekentaal die zowel verwantschap heeft met prehistorische rotstekeningen als met eigentijdse pictogrammen. Hij beschouwt kunst als middel tot communicatie en streeft naar een beeldtaal die door een breed publiek begrepen kan worden. Hij maakt beelden om de kijker te attenderen op de waarheid, op de werkelijkheid waarin hij leeft. Tot 1980 woont Penck in het voormalige Oost-Duitsland. Daar is de vrijheid van het individu sterk beperkt, zowel in politiek als in artistiek opzicht. Penck heeft dan al contact met de Westduitse schilders Immendorf en Baselitz. In 1980 gaat hij naar het westen. Zijn werk wordt wel gerekend tot het neo-expressionisme.
Het schilderij 'Torquato Tasso' kan gezien worden als een pleidooi voor bevrijding en vrijheid. Torquato Tasso was een zestiende-eeuwse Italiaanse schrijver/dichter. Hij schreef in zijn epos 'Gerusalemme liberata' de geschiedenis van de eerste kruistocht. De Duitse dichter Goethe wijdde een toneelstuk aan Tasso. Centraal daarin staat de kunstenaar die door zijn eigenzinnigheid in conflict raakt met de samenleving. Pencks angst is dat de vrijheid binnen het menselijk bestaan bedreigd wordt door oncontroleerbare systemen. Daartegen trekt hij met beelden ten strijde. Zijn werken zijn directe uitingen van zijn gedachten en gevoelens. Soms is de boodschap direct leesbaar, soms is er wat meer voorkennis vereist. Een doek als 'Torquato Tasso' spreekt niet alleen via het verhaal erachter. De manier waarop het geschilderd is, half figuratief, half abstrstract, in heldere kleuren en met een heftig gebaar, kun je beschouwen als een schreeuw om vrijheid. , ,