Tickets
Dinsdag t/m zondag
11:00 - 17:00 uur
Contrast

Fragment of a Crucifixion

0014-01.jpg

1950

Francis Bacon

Momenteel niet op zaal
Verworven in 1966
Inventaris nummer 14

De collectie van het Van Abbemuseum bestaat uit meer dan 3400 kunstwerken, die met enige regelmaat voorzien zullen worden van een begeleidende tekst.

Wil je specifieke informatie over dit kunstwerk of de kunstenaar, dan staat de bibliotheek van het Van Abbemuseum tot je beschikking. Daarnaast kun je contact opnemen met de bibliotheek.

Beschrijving

In 'Fragment of a Crucifixion' domineren een donkere T-vorm en twee witte, mensachtige gestaltes. De T-vorm kan als kruis gezien worden, maar deze vorm is ook te lezen als een wand in een kamer. De vlakken aan weerszijden ervan zijn dan ramen waardoor je een (in 1950 actueel) straatbeeld ziet. De onderste van de twee figuren doet denken aan een gekruisigde Christus. Maar hij is te klein geschilderd om echt aan het kruis te hangen. Bovendien lijken zijn armen te bewegen. Hij komt naar voren de ruimte in, maar blijft hangen op een met witte lijnen geschilderde draadconstructie. De andere figuur kan in verband gebracht worden met een kruisafname. Maar hij lijkt ook de gekruisigde te verjagen. Bacon schildert de figuren als schimmige gestalten. Op enkele plaatsen krijgen ze meer lichamelijke aanwezigheid doordat er watten opgeplakt zijn. Het doek blijft voor een groot deel onbeschilderd.

Bacon heeft diverse schilderijen gemaakt met het thema kruisiging. Hij zegt hierover: "Er zijn in de Europese kunst zo veel prachtige schilderijen van de Kruisiging gemaakt, dat het een fantastische kapstok is waaraan je allerlei soorten gevoel en sensaties kunt ophangen." Hij schildert de kruisiging niet vanwege het religieuze thema van zelfopoffering. Zijn gekruisigde is een sterfelijk slachtoffer in doodsangst, dat probeert zijn lot te ontvluchten. De bovenste figuur, die achtervolger of verlosser zou kunnen zijn, lijkt ook een slachtoffer: hij hangt bloedend over het kruis. Bacon schildert vrijwel altijd gekwelde personen. Dikwijls bevinden zij zich in transparante kooiconstructies. Via hen geeft Bacon zijn eigen gevoelens ten aanzien van het leven weer: een leven vol angst, geweld, wanhoop en lijden. Via de straatscene in 'Fragment of a Crucifixion' maakt Bacon 'het lijden' tot iets actueels.

Bacon is geïnteresseerd in film, fotografie en röntgenfoto's. Het vaak terugkerende motief van de schreeuw, weergegeven via een opengesperde mond, is ontleend aan een gillende verpleegster uit Eisensteins film 'Pantserkruiser Potemkin'. Het schimmige dat Bacons figuren vaak hebben, is gebaseerd op opnames van bewegende of niet scherp in beeld gebrachte personen en op röntgenfoto's. Door hun onduidelijke vorm worden deze figuren deerniswekkende hompen vlees, wit en bloederig tegelijk. Hun houding en de gesuggereerde beweging benadrukken vooral hun psychisch lijden.

Context