Archief
2021
ODE AN DIE FREUDE
We zingen Ode an die Freude hier in de tentoonstelling Oog in oog met Gustav Klimt - met Bas van Beek. Een spectaculair onderdeel van de tentoonstelling is een perfecte kopie op ware grootte van Klimts beroemde Beethovenfries, die recent gemaakt is in opdracht van museum Belvedere in Wenen en in Oog in oog met Gustav Klimt zijn internationale primeur beleeft. Het 34 meter lange, symbolistische werk uit 1902 verbeeldt het lijden van de zwakke mens en diens verlangen naar geluk, gevat in Klimts weelderige handschrift.
Van Beek maakt er een totaalervaring van waarin hij het werk van Klimt combineert met meubels en reusachtige tegels van zijn hand. Hij baseert zijn ontwerpen op die van kunstenaars, architecten en vormgevers die beïnvloed zijn door Klimt en het idee van het Gesamtkunstwerk. Ode an die Freude is een gedicht van Friedrich Schiller, door Ludwig von Beethoven getoonzet in de koorfinale van zijn Negende Symfonie. Onze a capella versie is voor ons bewerkt door Mark van Platen.
2017-2021
NAVINE G. KAHN-DOSSOS
HOLD ON, 2021
Hold On van Tom Waits wordt door ons uitgevoerd in No Such Organisation, een solopresentatie van kunstenaar Navine G. Khan-Dossos, onderdeel van Positions #6 (Van Abbemuseum, 2020-2021). Het lied is gekozen door iemand die momenteel wordt vastgehouden in Saoedi-Arabië.
De tekst weerspiegelt de noodzaak om standvastig te blijven in onzekere tijden, gezien het grote aantal arrestaties van mensenrechtenactivisten, advocaten, politieke partijen, religieuze geleerden, bloggers, individuele demonstranten, evenals langdurige aanhangers van de regering die slechts milde en gedeeltelijke kritiek op het regeringsbeleid uitten.
Ons optreden vond plaats op initiatief van de kunstenaar. Op haar site schrijft ze over ons en het lied dat we zingen.
ECHO CHAMBER
Muzikale Rondleiding, 2017
De muurschildering Echo Chamber (2017) van Navine Kahn-Dossos is een ‘portret’ van de ‘witte weduwe’, een tot de Islam bekeerde Britse terroriste. De Arabische motieven laten qua vorm en kleur een overgang zien van zacht naar hard, van vrouwelijk naar mannelijk. En veranderen grijs en roze in dreigend en agressief zwart en rood. Het Van Abbemuseumkoor zingt bij dit werk Anthem for the Prophet’s Birthday, een van de British muslim songs, variaties op oude Engelse liederen. Kahn-Dossos schrijft op haar site over ons optreden en over de achtergrond van het lied dat we zongen.
2019-2020
KLANK MANIFESTATIES
Van Abbemuseumkoor nodigt uit...
Nadat wij tussen 2016 en 2019 vijftien Zang Manifestaties met gastkoren en gastmusici gegeven hadden en de tentoonstelling Van wie is de straat? in ‘de toren’ van de nieuwbouw gewisseld werd voor de installatie Woensel Supertoll! van Tijs Rooijakkers, werd het ook voor ons tijd voor iets nieuws.
Rapper Fresku en inwoners van Woensel schreven op de latten waarvan Supertoll! is gemaakt hun drijfveren en ambities. Het kunstproject verbond zo honderden Eindhovenaren en bracht ze in beweging.
Willy de Rooij kreeg het idee om een dergelijke beweging in muziek te realiseren. Ze stelde zich concerten voor waarin bezoekers uitgenodigd worden om samen met het koor op een intuïtieve en spontane manier tot een harmonie van klank te komen en om zo saamhorigheid te scheppen. Ze vroeg Hella Hertogs, die ervaring had met het organiseren van muziekprojecten, om het koor te helpen. Samen met sopraan Rianne Wilbers trainde Hella ons tijdens repetities. En gezamenlijk verzorgden wij de programma's van de drie Klank Manifestaties die zouden volgen.
HELLA HERTOGS
Naast haar kunstenaarschap als dichter, componist, schilder en zangeres, werkt Hella Hertogs als (zang)coach en docent op scholen, in instellingen en bedrijven en ontwikkelt zij kunst- en muziekprojecten.
RIANNE WILBERS
De in 2016 cum laude afgestudeerde sopraan Rianne Wilbers houdt ervan om uitdagingen aan te gaan en mensen aan zich te binden. Ze wordt alom geprezen om haar artistieke visie, haar bravoure en doorzettingsvermogen.
2016-2020
CINDY MOORMAN
Diverse malen trad het koor op in performances van kunstenaar Cindy Moorman. We deden dat in Gebouw WG, Amsterdam (2016), in Galerie Garage, Rotterdam (2017) en in het kader van Land Art Live - Pier+Horizon bij Kraggenburg in de Noordoostpolder (2017). Er was koninklijke belangstelling voor haar performance op 7 december 2018 in Museum Voorlinden in Wassenaar. De laatste keer dat ze ons gevraagd heeft, was voor haar het Wij op 23 januari 2020 in Paradiso, Amsterdam.
2019
3 X 3
Nadat wij op ons jubileumconcert in 2018 met trots vijf composities, die speciaal voor het Van Abbemuseumkoor geschreven waren, hadden gepresenteerd, mochten we op 21 september 2019 aan deze collectie drie nieuwe werken toevoegen. Ook nu was het Van Abbemuseum opdrachtgever, zodat ook deze liederen tot de collectie van het museum behoren.
Yael Davids schreef met Jaw with Vocalising een onderzoek naar zingen, waarbij zij zich liet leiden door de leer van Moshé Feldenkrais. De kaak maakt tijdens het zingen een voorgeschreven beweging, waarbij de concentratie van de zangers op de beweging moet liggen en niet op de klank. Jacques van Erven bewerkte samen met John Thomas een gedeelte uit het gedicht Auguries of Innocense van William Blake tot het vierstemmige Grain of Sand. In het werk van Patricia Kaersenhout speelt racisme een belangrijke rol. Zij baseerde de tekst van haar lied Promises from another world op een fantasie die zij in haar jeugd had om zich hiertegen te kunnen wapenen. De muziek is van haar dochter Bongi Breukers.
2018 - 2019
VAN ABBE ON TOUR
Van 4 november 2018 tot 12 mei 2019 was het Van Abbemuseum on tour bij zeven locaties van Vitalis Woonzorginstellingen voor senioren. In totaal 15 topstukken uit de museumcollectie, waarvan exacte replica’s zijn gemaakt (waaronder werk van Picasso, Mondriaan, Van Doesburg, Warhol, Kandinsky en Lissitzky), vormen in deze periode een rondreizende tentoonstelling. Op iedere locatie was een vast onderdeel van de feestelijke laatste dag een optreden van het Van Abbemuseumkoor, met liederen die pasten bij de reizende werken.
2018
5 X 5 X 5
Op zondag 25 maart 2018 vierde het Van Abbemuseumkoor zijn eigen feestje. Ons koor bestond 5 jaar.
Om dit te vieren had het Van Abbemuseum aan vijf kunstenaars de opdracht gegeven om speciaal voor ons een compositie te schrijven. We zijn er trots op dat deze composities nu deel uitmaken van de collectie van het museum.
Hans de Wit bewerkte met John Thomas het lied Poem met tekst van Paul van Ostaijen voor 4-stemmig koor.
Iris Kensmil maakte met componist Rocco Brunori een songcompilatie. De vorm van een compilatie is voor Kensmill wezenlijk voor de aansluiting bij haar beeldende werk, waarin zij door beeldcitaten geschiedenis evoceert en celebreert. Zij schakelde een aantal meer en minder bekende melodieën en teksten uit de black art movement tot Darker than blue, een compositie voor vijf stemmen en body percussion.
Voor de Constructies (de Objecten) van Cindy Moorman mochten de 21 koorleden ieder een klank bedenken. In de spannende en verrassende performance, in de vorm van 'ik ga op vakantie en ik neem mee...', moest ieder koorlid zijn of haar toon op precies de goede momenten zingen. Laure Prouvost zorgde met componist Frederic Macpherson, geïnspireerd door de Brexit, voor de swingende compositie UKstaywithusEU. De Russische Gluklya schreef een avantgardistische performance getiteld Manifesto for the utopian union of the unemployed people.
2017
OPTREDEN STADHUIS EINDHOVEN
Op verzoek van de Gemeente Eindhoven hebben wij meermalen in het stadhuis opgetreden. De laatste keer was op 18 december 2017 bij de feestelijke bijeenkomst van 500 statushouders die hun participatieverklaring hadden getekend. De liederen die we voor hen zongen kwamen onder andere uit Arabië, Afghanistan, Iran en Noord-Brabant. Het was een emotioneel en hartverwarmend optreden, waarbij de bezoekers spontaan de liederen in hun eigen taal meezongen.
2017
VAN ABBE EN DE STIJL
Opening
In de tentoonstelling Van Abbe en De Stijl staat Theo van Doesburg centraal. De Stijl opereerde op het raakvlak van kunst, architectuur, design en literatuur. Het Van Abbemuseumkoor luistert de opening van deze tentoonstelling op met een aantal klankdichten van o.a. I.K. Bonset (Van Doesburg), Kurt Schwitters, Till Brugman en Antony Kok.
2017
MELKWEG
Op 15 februari 2017 werd de Code Culturele Diversiteit (CCD) Award 2017 uitgereikt in de Melkweg te Amsterdam. De jury had het Van Abbemuseum op een shortlist van vijf genomineerden geplaatst. De presentatie met beelden van verschillende projecten van het museum, zoals o.a. blinden- en gebarenrondleidingen, werd ondersteund door een optreden van het Van Abbemuseumkoor, Het Nederlands Gebarenkoor en enkele Syrische muzikanten. Het museum kreeg een eervolle onderscheiding.
2017
JOHN CAGE
Muzikale Rondleiding
Tijdens de MuzikaleRondleiding op 23 februari 2017 werd het door John Cage in 1952 gecomponeerde 4'33 voor het eerst door ons uitgevoerd. Cage noemde het Silent piece en laat horen dat absolute stilte niet bestaat. De performance vond plaats staand op het kunstwerk Twenty Fifth Steel Cardinal van Carl André uit 1974. De werken van componist en beeldend kunstenaar vallen perfect samen.
2016-2019
ZANGMANIFESTATIES
Van Abbemuseumkoor nodigt uit...
Willy de Rooij vond dat het koor toe was aan een nieuwe uitdaging en met de opening van de tentoonstelling Van wie is de straat? in ‘de toren’ van de nieuwbouw van het museum zag ze daartoe een mogelijkheid.
Op de vier verdiepingen van de toren waren vier verschillende visies op het gebruik van de straat als publieke ruimte te zien. In de kelder gaf het project Refugee Republic inzicht in het dagelijks leven in een vluchtelingenkamp. Op de eerste etage was onder de titel Do you hear the people sing? een bijdrage te zien over de openbare ruimte als plaats voor protest. En helemaal bovenin de toren was een ruimte gereserveerd voor kleinere, wisselende projectpresentaties over de openbare ruimte in Eindhoven.
Onder de titel Van Abbemuseumkoor nodigt uit... bedacht Willy een serie Zang Manifestaties, waarvoor ze collegakoren uit de regio Eindhoven uitnodigde om op de bovenste etage op te treden en muzikanten met een vluchtelingenstatus in de kelder. Wijzelf zongen ieder concert op de eerste etage protest- en straatliederen uit verschillende culturen en tijdvakken. In de drie jaar dat de tentoonstelling in het museum te zien was, van 2016 tot 2019, hebben wij vijftien Zang Manifestaties gegeven met evenveel gastkoren en nog meer gastmusici.
De eerste Zang Manifestatie, onder de titel The street, a form of living together, vond plaats op donderdagavond 30 juni 2016. Het Weerts Kamerkoor zong liederen van Jannequin en een bewerking van Lennon/McCartney. In de kelder speelden Ahmet & Nart een mix van Syrische en Westerse muziek.
Aan volgende Zang Manifestaties werd door de volgende koren en musici meegewerkt:
2016
80 JAAR VAN ABBE
Sinds 2014 worden in het museum rondleidingen gegeven voor special guests: blinde of slechtziende, dove of slechthorende bezoekers, bezoekers met Alzheimer en aphasie etc. Wij kwamen op het idee Het Nederlands Gebarenkoor te vragen met ons op te treden. Dit koor is opgericht in 2011 door de Stichting Plotsdoven en bestaat uit zangers zonder stem, die door middel van gebaren, aangevuld met elementen uit de Nederlandse Gebarentaal, in koor muziek gebaren.
Tijdens de viering van 80 jaar Van Abbe in april 2016, hebben we bij de afsluiting van deze feestweek voor het eerst samen opgetreden. Dat was heel bijzonder voor ons. Maar ook voor hen, het was de eerste keer dat zij met andere uitvoerenden samenwerkten.
Sindsdien hebben we bij verschillende special-guests-rondleidingen samen opgetreden. Maar ook bijvoorbeeld tijdens het symposium dat het Van Abbemuseum eind 2016 organiseerde over hoe het museum toegankelijker te maken voor mensen met een beperking.
2015
THE AFGHANISTAN PROJECT
Opening
Shafiq Kakar, een van de beveiligers van het museum en curator van de Afghan Art Awards, vroeg ons om op de opening van zijn tentoonstelling in het Van Abbemuseum enkele Afghaanse liederen te zingen. We hebben gekozen voor twee anthems uit de twee taalgroepen Pasjtoe en Dari. Het enthousiast meezingen van de Afghaanse gasten was hartverwarmend.
2013
HET VAN ABBEMUSEUMKOOR
Aan de wieg van het Van Abbemuseumkoor hebben twee kunstwerken gestaan die in het museum te zien waren.
In 2009-11 was in de collectiepresentatie Play Van Abbe het Lied van de zaalwachters van het Russische kunstenaarscollectief Chto Delat te zien en te horen. Het is een lofzang op de vrijwilligers van het museum en een oproep aan de inwoners van Eindhoven het museum niet links te laten liggen.
In 2012-13 was de tentoonstelling Guppy 13 vs Ocean Wave van Ahmet Ögüt te zien geweest, een tentoonstelling over de laatste werken van de Nederlandse kunstenaar Bas Jan Ader. Ader had geprobeerd met een Guppy 13, een van de kleinste zeilboten ter wereld, de Atlantische Oceaan over te steken. Een reis waarvan hij niet terug zou keren. Ögüt maakte een film waarin een Guppy 13 met steeds wisselende opvarenden achteruit door het beeld vaart, op de achtergrond klinkt het lied A Life On The Ocean Wave, achterstevoren afgespeeld. Een ingelijste partituur van het lied hing aan de wand.
Na het zien van deze werken groeide bij Willy de Rooij het idee een koor van vrijwilligers in het museum op te richten, met als belangrijkste doelstelling het bezingen van de kunstwerken in het museum. Nadat het museum had ingestemd, haar een repetitieruimte ter beschikking had gesteld en ze een tiental enthousiaste koorleden om zich heen had verzameld, begon ze begin 2013 met repeteren. A Life On The Ocean Wave werd het eerste lied in het repertoire van het Van Abbemuseumkoor. Tijdens de opening van de nieuwe collectiepresentatie De collectie nu op 2 november 2013 voerde het koor het, samen met een aantal andere liederen, voor het eerst uit. Vanaf dat moment had het Van Abbemuseum niet alleen een collectie en een gebouw, maar ook een eigen koor.